Hoa cứt lợn là hoa gì? Sao nghe tên loài hoa này không được đẹp cho lắm, hoa này có đẹp không? Có gì gây ấn tượng với người nhìn? Liệu bạn có biết được đặc điểm, cách trồng và ý nghĩa hoa cứt lợn chưa. Cùng Tạp chí cây cảnh tìm hiểu chi tiết về loài hoa này nhé!
Hoa cứt lợn là hoa gì?
Hoa cứt lợn là hoa gì?
Hoa cứt lợn được gọi là cỏ hôi, hoa ngũ sắc/ ngũ vị, cỏ cứt heo, bù xích,… Hay một số nơi gọi thẳng là hồng kế, nhờ hất bồ,… nhưng dường như không được gọi phổ biến.
Tên khoa học được ghi lại là Ageratum conyzoides, thuộc cùng họ với cúc.
Cây cứt lợn mọc hoang ở khắp nơi và loại cây này thích nghi với tất cả mọi loại đất trồng, bờ ruộng, hay trong vườn nhà, thậm chí cây có thể mọc ở trên vệ đường.
Đặc điểm nhận biết hoa cứt lợn
Đặc điểm nhận biết hoa cứt lợn
Thân cây nhỏ và mềm, nhưng mọc vươn thẳng lên trên, chiều cao của nó tầm trung khoảng 30cm, thân có màu xanh tím hoặc màu tím và phủ một lớp lông màu trắng ở bên ngoài.
Lá cây cứt lợn thường mọc đối xứng với nhau, có cuống ngắn, hai bên mép lá cây cứt lợn có hình răng cưa tròn, mặt trên và mặt dưới của lá hoa cứt lợn đều có lông. Khi vò lá ra, đưa lên mũi ngửi thấy có mùi hắc.
Hoa cứt lợn thường mọc thành từng chùm ở đầu ngọn và thường có hoa màu tím hoặc màu trắng. Cây cứt lợn mọc quanh năm nên mùa nào cũng sẵn có để dùng.
Hết mùa hoa cũng đậu nhiều quả bé màu đen, quan sát kỹ thấy có 3-5 sống dọc quả.
Tác dụng và thành phần của hoa cứt lợn
Tác dụng và thành phần của hoa cứt lợn
Thành phần hóa học
Hàm lượng tinh dầu trong cây hoa Cứt lợn là 0,7% – 2%. Tinh dầu hơi sánh đặc, màu vàng nhạt đến màu vàng nghệ, mùi thơm dễ chịu. Thành phần chính của tinh dầu gồm Caryophllen, Demetoxygeratocromen và Ageratochromen. 3 thành phần này chiếm 77% tinh dầu.
Ngoài ra còn có alcaloid, saponin.
Tác dụng y học hiện đại
- Ức chế một số vi khuẩn như trực khuẩn mủ xanh, trực trùng coli và tụ cầu vàng.
- Nghiên cứu trên động vật vật cho thấy có tác dụng chống viêm, chống phù nề, chống dị ứng.
- Nồng độ thấp có tác dụng làm giãn mạch ngoại biên.
- Loãng dịch đờm và tăng dẫn lưu dịch ra khỏi các hốc xoang, từ đó cải thiện tình trạng thở khò khè, nghẹt mũi và khó chịu.
- Ngăn ngừa táo bónvà thúc đẩy sự tăng trưởng của các tế bào nhờ chứa hàm lượng chất xơ và protein dồi dào.
Khoa Tai Mũi Họng bệnh viện Việt Nam – Cu Ba (Hà Nội) đã áp dụng các chế phẩm của cây Cứt lợn để điều trị các chứng bệnh viêm mũi xoang:
- Có tác dụng tốt trong điều trị viêm mũi xoang mạn và viêm mũi xoang dị ứng.Tác dụng kéo dài làm giảm nghẹt mũi, giảm viêm, giảm tiết dịch, giảm hắt hơi và sổ mũi nhức đầu.
- Tác dụng kém đối với viêm mũi xoang có mủ đặc dù cấp hay mãn.
- Không gây tác dụng phụ trên cơ thể người bệnh, trừ tác dụng gây sốt trong thời gian ngắn khi nhỏ mũi.
- Nhân dân thường dùng Cứt lợn để điều trị rong huyết ở phụ nữ sau sinh.
Tác dụng y học cổ truyền
Tính vị: Vị hơi đắng, tính mát, mùi hôi.
Quy kinh: Thủ Thái âm Phế và Thủ quyết âm Tâm bào.
Tác dụng: Thanh nhiệt, giải độc, tiêu sưng, sát trùng, trục ứ, cầm máu.
Cách dùng và liều dùng
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và từng bài thuốc mà có thể dùng dược liệu với nhiều cách khác nhau. Có thể dùng khô hoặc tươi, sắc giã vắt lấy nước cốt uống, dùng ngoài hoặc nhỏ mũi…
Liều dùng:
- Khi uống: 15 – 30 g khô (hoặc 30 – 60 g tươi).
- Dùng ngoài không kể liều lượng.
Đối tượng sử dụng:
- Người mắc viêm xoang ở thời kỳ đầu.
- Phụ nữ sau khi sinh bị rong kinh.
- Người bị nóng trong người, nhiễm trùng, bị mụn nhọt.
- Người bị cảm sốt.
Bài thuốc chữa bệnh dân gian từ cây hoa cứt lợn
Bài thuốc chữa bệnh dân gian từ cây hoa cứt lợn
Trị gàu, giảm ngứa da đầu, làm tóc suôn mượt
- Lấy 200g cây tươi đem nấu chung với 20g quả bồ kết nướng
- Dùng nước này gội đầu 3 lần trong tuần
Điều trị bệnh viêm họng
- Kết hợp cây cứt lợn và kim ngân hoa ( mỗi vị 20g), cam thảo đất (16g), lá giẻ quạt (6g)
- Sắc một thang thuốc lấy 300ml nước chia 2 lần uống hết trong ngày.
Trị cảm mạo gây sốt ( theo Quảng Tây trung thảo dược)
- Chuẩn bị 60g cây cỏ hôi tươi
- Sắc nước chia 3 – 4 lần uống trong ngày cho đến khi khỏi bệnh
Chữa rong huyết ở phụ nữ sau sinh
- Chuẩn bị 30 – 50g cây cứt lợn tươi
- Rửa sạch dược liệu, ngâm với nước muối pha loãng để tiệt trùng
- Giã nát, lọc lấy nước cốt uống làm 3 lần trong ngày
- Dùng thuốc trong 3 – 4 ngày liền để điều hòa kinh nguyệt, chấm rứt hiện tượng rong kinh sau sinh.
Điều trị bệnh viêm xoang, viêm mũi dị ứng
- Cách 1:Lấy lá cứt lợn giã nát rồi dùng bông gòn thấm nước nhét vào bên lỗ mũi bị bệnh
- Cách 2:Dùng 15 – 30g cành và lá khô của cây hoa cứt lợn sắc với 1/2 lít nước lấy 200ml. Khi thuốc còn đang bốc hơi mạnh, lấy xông mũi cho đến khi nguội thì chia 2 lần uống.
- Cách 3:Chuẩn bị thang thuốc gồm có các thành phần 30g cây cứt lợn, 12g thương nhĩ tử (ké đầu ngựa), 20g kim ngân hoa và 16g cam thảo đất. Sắc lấy nước chia làm 3 lần uống. Dùng mỗi ngày 1 thang để đẩy lùi các triệu chứng của bệnh viêm mũi dị ứng, viêm xoang từ bên trong.
- Cách 4:Kết hợp 100g cây hoa cứt lợn với 10g lá chanh và 50g long não. Tất cả các vị trên dùng ở dạng tươi, đem sắc với 300ml cho cạn còn 100ml. Dùng xông mũi ngày 3 lần trong 10 ngày liên tục.
Chữa mụn nhọt độc gây sưng đau
- Chuẩn bị 1 nắm cây cứt lợn ( dùng cả thân, lá, hoa ), rửa sạch với nước muối, cắt nhỏ
- Trôn dược liệu chung với cơm nguội và 1 thìa muối, giã nát
- Dùng làm thuốc đắp trực tiếp lên khu vực có nhọt độc
- Băng gạc cố định lại, thay thuốc mỗi ngày 2 lần
Chữa đau nhức, sưng tấy do sái khớp, giãn gân (theo Phúc Kiến dân gian thảo dược)
- Cây cứt lợn đem rửa sạch, phơi khô
- Khi sử dụng lấy một nắm đốt cháy, đưa chỗ đau lại gần để hun khói
Bài thuốc chữa bệnh dân gian từ cây hoa cứt lợn
Điều trị xuất huyết do ngoại thương
- Dùng 1 nắm cây hoa cứt lợn, rửa sạch rồi ngâm trong nước muối
- Giã nát đắp lên khu vực bị tổn thương ngày 2 lần
Trị cảm mạo, sốt rét (theo Văn Sơn trung thảo dược)
- Chuẩn bị cành và lá cây cỏ hôi khoảng 15 – 20g
- Sắc kỹ lấy nước đặc chia uống 2 lần trong ngày
Điều trị bệnh ở yết hầu
Cách 1:
- Dùng 30 – 60g lá của cây cứt lợn, giã nát
- Thêm vào 1 cốc nước đun sôi để nguội, khuấy đều, lọc lấy nước cốt
- Số thuốc thu được chia làm 3 lần sử dụng. Khi uống pha thêm chút đường phèn cho vừa đủ ngọt
Cách 2:
- Hái lá cây hoa cứt lợn số lượng lớn, đem rửa sạch
- Phơi hoặc sấy khô thuốc rồi tán thành bột mịn
- Mỗi ngày 3 lần lấy một ít bột thuốc ngậm trong miệng rồi nuốt từ từ cho trôi xuống cổ họng.
Chữa mụn nhọt có mủ nhưng chưa vỡ (theo Quảng Tây trung thảo dược)
- Chuẩn bị: 1 nắm cứt lợn, 1 ít đường đỏ
- Cả hai cho vào cối giã chung, đắp vào nơi bị mụn nhọt
Điều trị chứng “ngư khẩu tiện độc” (sưng hạch bên trái hoặc bên phải do bị giang mai)
- Kết hợp 100 – 120g lá cây cỏ hôi và 15g trà bính
- Giã nát tất cả rồi đem sao nóng đắp vào khu vực bị bệnh
- Kiên trì áp dụng theo bài thuốc này đều đặn hàng ngày để mau thấy kết quả.
Điều trị bệnh viêm miệng áp tơ (nga khẩu sang), mụn đinh nhọt sưng đau và tấy đỏ
- Hái 10 – 15g cành và lá cây cứt lợn
- Rửa qua vài lần nước cho sạch hết đất cát, bụi bẩn
- Sắc lấy 500ml nước chia uống vài lần trong ngày cho hết
Chữa đau nhức xương khớp, phong thấp, gãy xương (sau khi đã được băng cố định)
- Hái 1 nắm cây hoa cứt lợn tươi rửa cho thật sạch sẽ, để ráo nước
- Giã nát, đắp vào khu vực bị đau nhức
Điều trị bệnh sỏi đường tiết niệu
- Dùng cây cỏ cứt lợn và mã đề (mỗi vị 20g), bạch nhĩ thảo (16g), râu ngô (12g, xa tiền (20g), cam thảo đất (16g).
- Sắc mỗi ngày 1 thang uống làm 2 – 3 lần. Kết hợp uống nhiều nước để dễ dào loại bỏ viên sỏi ra ngoài
Chữa viêm nhiễm ở đường hô hấp
- Thành phần của bài thuốc gồm 16g bạch nhĩ thảo, 20g cỏ cứt lợn, 12g lá bồng bồng
- Đem thuốc sắc với 500ml nước đến khi cạn còn 1/3
- Chia 2 lần uống. Dùng khi còn ấm sẽ đạt được hiệu quả tốt hơn
Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ và ung thư dạ dày
- Dùng thang thuốc gồm 20g cây hoa cứt lợn, 30g cây cỏ mực, 30g kim nữu khấu, 30g bạch đầu ông, 15ml nước sắc cây ma phong.
- Các vị thuốc rửa sạch, giã nát vắt lấy nước cốt
- Trộn thêm nước cây ma phong vào chia uống sau bữa ăn sáng và tối
Chữa băng huyết, chảy máu không ngừng ở phụ nữ sau sinh
- Dùng 30 – 50 g cây hoa cứt lợn trắng hoặc tím, rửa và ngâm nước muối cho đảm bảo sạch khuẩn
- Xay lấy nước uống trong 3 – 4 ngày liền để cầm máu
Điều trị bệnh chàm da (eczema), chốc đầu
- Hái 1 nắm cỏ hôi tươi đem nấu với1000ml nước
- Đun sôi khoảng 10 phút thì tắt bếp
- Chờ cho nước nguội lấy rửa vùng da bị tổn thương
- Lặp lại theo cách tương tự mỗi ngày 2 lần
Điều trị viêm tai
- Hái 1 nắm lá cứt lợn tươi, giã nát, vắt lấy nước cốt
- Dùng tăm bông thấm nước cứt lợn nhẹ nhàng ngoái vào bên tai bị viêm.
Lưu ý khi sử dụng cây hoa cứt lợn
- Không dùng cho các trường hợp bị dị ứng với thành phần của cây cứt lợn
- Dùng dược liệu đúng liều lượng, không nên nấu uống hàng ngày thay thế hoàn toàn cho nước lọc trong thời gian dài.
- Tránh nhầm lẫn giữa cây cứt lợn với cỏ lào hoặc cây ngũ sắc bởi chúng có tên gọi gần giống nhau.
Hình ảnh hoa cứt lợn đẹp nhất
Những bông hoa cứt lợn
Hình ảnh hoa cúc lợn vào buổi sáng
Cận cảnh hoa cứt lợn
Những bông hoa cứt lợn li ti
Hình hoa cứt lợn tím
Hình ảnh hoa cứt lợn trắng
Kết luận
Bài viết trên đây Tạp chí cây cảnh đã giới thiệu cho các bạn về ý nghĩa hoa cứt lợn cũng như các bài thuốc dân gian mà hoa cứt lợn mang lại cho chúng ta, mong với sự chia sẻ này thì các bạn có thể sử dụng những bài thuốc hoa cứt lợn một cách tốt và hiệu quả nhất nhé!
Xem thêm: Ý nghĩa Hoa Lộc Vừng – Hoa Lộc Vừng nở vào tháng mấy?
